بررسی عوامل بازدارنده و انگیزشی موثر در پرداختن به فعالیت های ورزشی در بین معلولان شهرستان تبریز

هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل بازدارنده و انگیزشی مؤثر در پرداختن به فعالیت¬های ورزشی در بین معلولان شهرستان تبریز می-باشد؛ "عوامل بازدارنده" و "عوامل انگیزشی" به عنوان متغیر مستقل و "میزان پرداختن به فعالیت¬های ورزشی" به عنوان متغیر وابسته مطرح هستند. این تحقیق توصیفی و از نوع پیمایشی است و به شکل میدانی اجرا می¬شود. جامعه¬ی آماری تحقیق، کلیه¬ی معلولان شهر تبریز است، که طبق آخرین آمار اعلام¬شده در سرشماری سال 1390، حدود 1545491 نفر هستند. برای برآورد حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده است که با در نظر گرفتن 0.05= αحجم نمونه برابر با 384 به¬دست آمد. برای جمع¬آوری اطلاعات از پرسش¬نامه¬ استفاده شد، که حاوی 72 سؤال می¬باشد و در 3 بخش تنظیم شده است. در نهایت 320 پرسش¬نامه¬ی تکمیل¬شده جمع¬آوری گردید. پایایی پرسش¬نامه¬ی مورد استفاده نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه¬ی عوامل بازدارنده برابر 0/96، برای پرسشنامه¬ی عوامل انگیزشی برابر 0/91 به دست آمد که نشان از پایایی بالای پرسشنامه دارد. تجزیه و تحلیل داده¬ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی به عمل آمد. از آزمون¬¬ کلموگروف – اسمیرنوف ¬جهت مشخص کردن نرمال بودن جامعه¬ی آماری استفاده شد؛ هم¬چنین از آزمون¬ همبستگی پیرسون جهت آزمون فرضیه¬ها و برای رتبه¬بندی عوامل از آزمون فریدمن استفاده شد. یافته¬های پژوهش نشان داد، بین عوامل بازدارنده¬ی ساختاری با مشارکت معلولان در فعالیت¬های ورزشی رابطه¬ی معنی داری وجود ندارد، بین عوامل بازدارنده¬ی درون فردی با مشارکت معلولان در فعالیت¬های ورزشی رابطه¬ی معکوس معنی داری وجود دارد؛ اما بین عوامل انگیزشی اجتماعی و عوامل انگیزشی فیزیولوژیکی با مشارکت معلولان در فعالیت¬های ورزشی رابطه¬ی مستقیم معنی داری وجود دارد. در بین موانع ساختاری، هزینه¬ی خرید وسایل ورزشی بیش¬ترین نقش و نگرش منفی جامعه نسبت به معلولان کم¬ترین نقش؛ در بین موانع بین فردی، عدم داشتن همراه برای شرکت در فعالیت¬های ورزشی بیش¬ترین نقش و مخالفت خانواده با شرکت در فعالیت¬های ورزشی کم¬ترین نقش؛ و در بین موانع درون فردی، عدم قطع برنامه¬ی روزانه بیش¬ترین نقش و ضعف در انجام فعالیت¬های ورزشی کم-ترین نقش بازدارندگی را داشتند. در نهایت، فرصتی کوتاه برای دوری از مشکلات زندگی بیش¬ترین نقش و سرگرمی عالی، نسبت به قیمت کم¬ترین نقش را در بین عوامل انگیزشی اجتماعی؛ و طرفدار شرکت در فعالیت¬های ورزشی بیش¬ترین نقش و کاهش دردهای استخوانی و مفصلی و کمردرد و پادرد کم¬ترین نقش را در بین عومل انگیزشی فیزیولوژیکی در گرایش به فعالین¬های ورزشی داشتند. با توجه به حساسیت¬های خاص قشر مورد مطالعه، باید مشارکت ورزشی این گروه را بسیار جدی تلقی کرده، و علاوه بر تلاش برای تعدیل و به حداقل رساندن عوامل بازدارنده، با فرهنگ¬سازی و ایجاد بستری مناسب مشارکت آن¬ها در فعالیت¬های ورزشی را افزایش داد.